Κυριακή 23 Οκτωβρίου 2016

Το χρυσό στεφάνι του Θυρρείου



    Αρχές της δεκαετίας του ’70, ανακαλύπτεται σημαντικός ασύλητος τάφος στo Θύρρειο Αιτωλοακαρνανίας. Η ανακάλυψη ήταν εντελώς τυχαία, αφού στο σημείο που βρέθηκε, πραγματοποιούνταν εργασίες ύδρευσης.
Μέσα στον τάφο, υπήρχε ένας ακέραιος σκελετός και 4 κρανία σε διαφορετική θέση μέσα σε αυτόν. Ο νεκρός του τάφου, θα πρέπει να ήταν κάποιος σπουδαίος τοπικός άρχοντας της περιοχής, γύρω στο μισό του 2ου αι. π.Χ., όταν το Θύρρειο ήταν πρωτεύουσα του Κοινού των Ακαρνάνων.
    Τα ευρήματα του τάφου ήταν εντυπωσιακά: λύχνοι, αγγεία, χάλκινοι δίσκοι κατόπτρου, χρυσό σκουλαρίκι απαράμμιλης ομορφιάς και τεχνικής, καθώς και πολλά άλλα σημαντικά αντικείμενα. Το περισσότερο εντυπωσιακό όμως ήταν ένα χρυσό στεφάνι, που βρέθηκε πάνω στον σκελετό.
    Πάνω στο χρυσό του στέλεχος, ήταν φύλλα μυρτιάς. Η λεπτομέρεια των φύλλων μυρτιάς   έδινε μια λαμπρότητα στο στεφάνι. Ήταν
ένα από τα λίγα στεφάνια που είχαν βρεθεί στον Ελλαδικό χώρο. Πολύ αργότερα βρέθηκαν τα μακεδονικά στεφάνια της Βεργίνας, καθώς και αυτά στις ανασκαφές στη Θεσσαλονίκη. Όμως τα εν λόγω στεφάνια, τα μακεδονικά, είχαν το πομπώδες των  φύλλων βελανιδιάς. Στο χρυσό στεφάνι του Θυρρείου, το στέλεχος του χρυσού στεφανιού δεν παρουσίαζε καμιά ιδιομορφία. Η ιδιομορφία του βρισκόταν στα φύλλα της μυρτιάς. Το κοντό και πλατύ φύλλο, σε σχέση με αυτό της ελιάς που είχαν βρεθεί σε άλλους τάφους στην Ελλάδα, προκάλεσε αμέσως το ενδιαφέρον και τον ενθουσιασμό της τοπικής κοινωνίας, αλλά και των αρχαιολόγων και των υπαλλήλων του υπουργείου πολιτισμού που έφτασαν στο σημείο.
    Συγκεκριμένα, το αρχαιολογικό δελτίο της εποχής (1973-1974) αναφέρει:

Χρυσούς στέφανος εκ φύλλων μύρτου. Τα φύλλα, διαφορετικού μεγέθους, εκφύονται κατά κανονικά διαστήματα, ανά τρία από κυλινδρικόν κοίλον στέλεχος. Ο στέφανος έχει κοπή εις δύο τμήματα. Διάμετρος περίπου 0,12 μ. Ευρέθησαν επίσης οκτώ επιμήκη λογχοειδή φύλλα ελαίας και πέντε άμορφα ελάσματα χρυσού. Μήκος αυτών 0.05 μ.

    Όλοι άρχιζαν να μιλούν για το περίφημο «χρυσό στεφάνι του Θυρρείου», όπως έχει μείνει γνωστό ως σήμερα.



    Όταν πέρασε ο πρώτος ενθουσιασμός, έφτασε η ώρα να αφαιρεθούν όλα τα αντικείμενα από τον τάφο, να μεταφερθούν στο χώρο του μουσείου και να καταγραφούν. Αντίγραφα της καταγραφής δόθηκαν σε όλους τους παρευρισκόμενους. Όταν τελείωσε μετά από κάποιες μέρες η καταγραφή, δόθηκε εντολή να σκεπαστεί ο τάφος με χώμα και τα ευρήματα να μεταφερθούν στην Αθήνα, στο Υπουργείο Πολιτισμού, προκειμένου να μελετηθούν διεξοδικότερα και να συντηρηθούν, όπου χρειαζόταν. Το χρυσό στεφάνι αποθηκεύτηκε ξεχωριστά, σε ειδικό κιβώτιο.

    Από εκείνη την ημερομηνία (1973), που ξεκίνησε η μεταφορά τους στην Αθήνα, μέχρι και σήμερα, οι σπουδαίοι εκείνοι θησαυροί «χάθηκαν». Δεν έχει βρεθεί κάποιος να δηλώσει ότι τα έχει δει με τα μάτια του. Δεν επέστρεψαν ποτέ στην Ακαρνανία που ανήκουν και το χειρότερο όλων είναι ότι κανείς δεν γνωρίζει πού βρίσκονται.

    Οι κάτοικοι του Θυρρείου και τοπικοί φορείς, ξεκίνησαν την αναζήτηση του αρχαίου χρυσού στεφανιού, αλλά όλες οι προσπάθειές τους ήταν άκαρπες. Όπου κι αν απευθύνθηκαν, συναντούσαν την αδιαφορία ή και την άγνοια επί του θέματος. Κάποια στιγμή, ελάχιστοι βουλευτές του νομού μας, ενδιαφέρθηκαν για το ζήτημα, κι έθεσαν το θέμα ακόμη και στη Βουλή, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Το Υπουργείο Πολιτισμού διατηρούσε πάντοτε μια σιγή ιχθύος και οι απαντήσεις του για το χρυσό στεφάνι και τους υπόλοιπους θησαυρούς, ήταν λακωνικές και ανεπαρκείς.
    Έτσι, μέχρι στιγμής, το χρυσό στεφάνι του Θυρρείου, έχει προσδιοριστεί από το Υπουργείο ότι βρίσκεται σε ασφαλές μέρος. Πού είναι όμως αυτό το ασφαλές μέρος; Η πρώτη απάντηση ήταν πως βρίσκεται σε σειρά συντήρησης στην Αθήνα. Έχει αναφερθεί επίσης ότι βρίσκεται στην πόλη της Πάτρας. Μια άλλη εκδοχή τοποθετεί το στεφάνι σε χρηματοκιβώτιο στο Αγρίνιο, και τα κλειδιά του χρηματοκιβωτίου  είναι μοιρασμένα σε υπευθύνους της Δνσης κλασικών αρχαιοτήτων στο Μεσολόγγι και του Υπουργείου Πολιτισμού στην Αθήνα.
    Μέχρι και σήμερα, αγνοείται η ύπαρξη του χρυσού στεφανιού του Θυρρείου και των υπόλοιπων θησαυρών. Το ανεπιθύμητο σενάριο είναι να έχουν μεταφερθεί σε μουσεία του εξωτερικού ή σε ιδιωτικές συλλογές, όπως έχει γίνει σε πολλές περιπτώσεις θησαυρών του νομού Αιτωλοακαρνανίας. Το ενδεχόμενο να έχουν απλά χαθεί επίσης είναι εφιαλτικό. Σε περίπτωση που απλώς βρίσκονται ξεχασμένα σε κάποια αποθήκη μουσείου, θα πρέπει να προκαλέσει το επιπλέον ενδιαφέρον όλων μας, προκειμένου να επιστρέψουν το χρυσό στεφάνι του Θυρρείου και τα υπόλοιπα ευρήματα στην ακαρνανική γη, εκεί που ανήκουν και θα τύχουν του ανάλογου σεβασμού.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου