Δημητριακός Πόλεμος

    Ο Δημήτριος Β' Αιτωλικός υπήρξε βασιλιάς της Μακεδονίας κατά την περίοδο 239-229 π.Χ. μέλος της ελληνιστικής δυναστείας των Αντιγονιδών. Πατέρας του ήταν ο Αντίγονος Γονατάς  και μητέρα του η Φίλα, συνεπώς συνδύαζε το αίμα δύο εκ των επιφανέστερων στρατηγών του Μεγάλου Αλεξάνδρου: εκείνο του Αντίγονου του Μονόφθαλμου και εκείνο του Σέλευκου του Νικάτορος.
    Σύμφωνα με τη μαρτυρία του ιστορικού Πολύβιου, ο Δημήτριος ενεπλάκη σε πόλεμο με την Αιτωλική Συμπολιτεία.
Από το γεγονός αυτό, που αποτελεί και το χαρακτηριστικότερο της βασιλείας του, έλαβε την επωνυμία «Αιτωλικός», ενώ η εν λόγω σύγκρουση αποκαλείται συχνά από τους μελετητές ως «Δημητριακός πόλεμος». Οι λεπτομέρειες του πολέμου είναι πρακτικά άγνωστες σε εμάς, εικάζεται ωστόσο πως σχετιζόταν με την κυριαρχία στην περιοχή της Ακαρνανίας.
    Κατά τη διάρκεια του πολέμου, στο πλευρό των Αιτωλών συντάχθηκε η Αχαϊκή Συμπολιτεία, με τα δύο ομοσπονδιακά κράτη να συνάπτουν προσωρινή εκεχειρία, παρά το γεγονός ότι συχνά τα συμφέροντά τους ήταν αντικρουόμενα. Κύριος αντίπαλος του Δημητρίου αναδείχτηκε ο στρατηγός Άρατος, με καταγωγή από την πόλη της Σικυώνας. Ο τελευταίος έτρεφε βαθειά αντιμακεδονικά συναισθήματα, ενώ παράλληλα επιθυμούσε έντονα την κατάληψη των Αθηνών. Επιφανέστερος των Αιτωλών την περίοδο αυτή ήταν ο στρατηγός Πανταλέων.
     Ο Δημήτριος σύναψε ισχυρούς δεσμούς με την Ήπειρο όταν δέχτηκε για σύζυγο την πριγκίπισσα των Αιακιδών, Φθία. Δεν είναι προφανές γιατί ο βασιλιάς δέχτηκε αυτή την επιγαμία, η οποία και θα τον έφερνε με μαθηματική ακρίβεια σε ρήξη με την Αιτωλική Συμπολιτεία. Υπάρχουν πολλές θεωρίες, αν και η επικρατούσα θέλει τους Μακεδόνες να προσπαθούν να παρεμποδίσουν με τη μέθοδο αυτή την προσάρτηση της Ηπείρου στην επικράτεια των Αιτωλών. Η αποστολή μακεδονικού στρατού στην Ήπειρο με στόχο την προστασία της Δυτικής Ακαρνανίας δεν καταγράφεται ρητά σε κάποια πηγή. Ωστόσο ο γεωγράφος Στράβων αναφέρει πως τα στρατεύματα του βασιλιά ανάγκασαν τους κατοίκους της πόλης Πλευρών (Πλευρώνα) να κατασκευάσουν αργότερα την πόλη τους σε νέα τοποθεσία, καθώς η παλαιά καταστράφηκε.
Είναι γνωστό πως κατά τη διάρκεια του πολέμου ο Δημήτριος πραγματοποίησε εισβολή στη Βοιωτία η οποία είχε ταχθεί με το

στρατόπεδο των Συμπολιτειών. Σύμφωνα με τον Πολύβιο, κατά την άφιξη των Μακεδόνων το Κοινόν των Βοιωτών διακήρυξε άμεσα την απομάκρυνσή του από το πλευρό των Αιτωλών και υποτάχθηκε απόλυτα στη βούληση των Μακεδόνων. Σημαντικό χτύπημα για το Δημήτριο υπήρξε ωστόσο η προσάρτηση το 235 π.Χ. της Μεγαλόπολης στην Αχαϊκή Συμπολιτεία, μετά από διαπραγματεύσεις ανάμεσα στον Άρατο και τον τύραννο της πόλη^ς.

Όσο μαινόταν ο Δημητριακός Πόλεμος η Δυναστεία των Αιακιδών στην Ήπειρο οδηγήθηκε στη δύση της μετά το θάνατο της τελευταίας της βασίλισσας, της Δηιδάμειας, περίπου το 233 π.Χ. Μοναδικό μέλος της βασιλικής οικογένειας εν ζωή ήταν η Νηρηίς, κόρη του περίφημου Πύρρου και σύζυγος του τυράννου των Συρακουσών Γέλωνα. Η μοναρχία καταλύθηκε και οι ηπειρωτικές πόλεις, πλέον υπό το δημοκρατικό πολίτευμα, συνασπίστηκαν σε ομοσπονδιακό κράτος, το «Κοινόν των Ηπειρωτών».
Η πολιτική κατάσταση χαρακτηριζόταν ακόμη από ένταση όταν οι Αιτωλοί εισήλθαν στην Ακαρνανία με επεκτατικές διαθέσεις. Η πόλη Μεδεών, η οποία και πολιορκήθηκε στενά, δελέασε το Δημήτριο με την υπόσχεση αμοιβής προκειμένου να λάβει βοήθεια. Ο βασιλιάς με τη σειρά του απευθύνθηκε στον ηγεμόνα των Αρδιαίων Ιλλυρίων που ονομαζόταν Άγρων, προκειμένου να στείλει στρατιωτική βοήθεια. Η πόλη σώθηκε το 231 π.Χ., εντούτοις ο Άγρων γεμάτος αυτοπεποίθηση θέλησε να προχωρήσει την εκστρατεία του. Ο θάνατος τον πρόλαβε καθώς ασθένησε με πλευρίτιδα, εντούτοις η σύζυγός του, Τεύτα, αποφάσισε να συνεχίσει τις αψιμαχίες: ένα τμήμα ιλλυριακού στρατού χτύπησε την Ηλεία και τη Μεσσηνία, ενώ ένα δεύτερο την Ήπειρο.

Οι Ηπειρώτες απελπισμένοι στράφηκαν στους Αιτωλούς και τους Αχαιούς για βοήθεια. Εντούτοις όταν ο κίνδυνος πέρασε, διαπραγματεύτηκαν με τους Ιλλυριούς συμφωνώντας στη συνεργασία των δύο λαών και απομακρύνθηκαν από τις Συμπολιτείες το 230 π.Χ.. Το 229 π.Χ., ένας νέος στρατός των Ιλλυριών λεηλάτησε την ακτή της Ηπείρου, κατανίκησε ένα στόλο της Αχαϊκής και της Αιτωλικής Συμπολιτείας στους Παξούς και κατέλαβε την Κέρκυρα όπου εγκαταστάθηκε ιλλυρική φρουρά υπό το Δημήτριο εκ Φάρου Με τη σειρά της η Επίδαμνος πολιορκήθηκε. Παράλληλα, το 230 π.Χ. οι κτίσεις του Δημητρίου, με αφετηρία την Ήπειρο, δέχτηκαν επιθέσεις από τους Δαρδάνους, οι οποίοι υποχρέωσαν σε ήττα το Μακεδόνα βασιλιά.